The Family [ Home ]















Reader's Corner: Main Page

Κεφάλαιο 19: “Ανθρώπινοι Απόγονοι”

   Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με τους υποτιθέμενους πιθηκάνθρωπους ή ανθρωπίδες που οι εξελικτικοί διατυμπανίζουν σαν άμεσους προγόνους του ανθρώπινου γένους. Ας ρίξουμε μια ματιά στους υποτιθέμενους από καιρό εκλιπόντες προγόνους μας και ας δούμε αν πραγματικά θα πρέπει να τους αποκαλούμε παππούδες και γιαγιάδες μας.

Μετά από την ανακάλυψη ενός και μοναδικού δοντιού στην Νεμπράσκα των ΗΠΑ, το 1924, δεν πέρασε πολύς καιρός όταν μια καλλιτεχνική απόδοση ενός πολύ κτηνώδους και πιθηκοειδούς ανθρώπου της Νεμπράσκα, μαζί με μια γυναίκα της Νεμπράσκα και τα κατοικίδια ζώα τους μαζί με τα οικιακά σκεύη της σπηλιάς τους, κοσμούσαν το πρωτοσέλιδο του περιοδικού London Illustrated News, ανάμεσα σε άλλες εφημερίδες, περιοδικά και διάφορες άλλες εκδόσεις. Ήταν τότε που με αρκετά σπασμένα αυγά στο πρόσωπό τους οι εξελικτικοί έπρεπε να υποβαθμίσουν τον “άνθρωπο” της Νεμπράσκα στο “γουρούνι” της Νεμπράσκα όταν ανακαλύφθηκε ότι το δόντι ανήκε σ’ ένα είδος χοίρου που εξακολουθεί να υπάρχει στην Παραγουάη. Όμως συνεχίζουν να μας βομβαρδίζουν και σήμερα με εικόνες και υπερμεγέθη ομοιώματα των υποτιθέμενων προγόνων μας σχεδόν σε κάθε βιβλίο διδασκαλίας και μουσείο φυσικής ιστορίας.

Ο επιστημονικός κλάδος που μελετά τα απολιθώματα για στοιχεία ανθρώπινης εξέλιξης καλείται παλαιοανθρωπολογία. Η βασική υπόθεση για άνδρες και γυναίκες σ’ αυτό τον κλάδο της επιστήμης είναι ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε από ένα πιθηκοειδή πρόγονο. Αυτό, μέσα στο μυαλό τους, είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση. Η αποστολή τους στη ζωή είναι να βρουν από ποιο πιθηκοειδές πλάσμα εξελίχθηκε ο άνθρωπος. Με αυτό το σκεπτικό, κάθε αποδεικτικό στοιχείο που θα φαινόταν να έρχεται σε αντίθεση με την εξέλιξη του ανθρώπου είτε πρόκειται να ερμηνευτεί λανθασμένα, ή αν αυτό είναι πολύ δύσκολο να αποδειχτεί, τότε θα αγνοηθεί.

Στην ονομασία των απολιθωμάτων, ο όρος pithecus (Πίθηκος από τα Ελληνικά) αποδίδεται σε απολιθώματα με πιο πιθηκοειδή χαρακτηριστικά, ενώ ο όρος homo σ’ εκείνα με περισσότερα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Έτσι, για παράδειγμα, Αυστραλοπίθηκος Αφαρένσις ήταν το όνομα που δόθηκε στο περίφημο απολίθωμα με το υποκοριστικό “Λούσι” που βρέθηκε στην Αιθιοπία το 1974. Η μετάφραση της τεχνικής ονομασίας είναι “νότιος πίθηκος από την περιοχή Αφάρ της Αφρικής.” Χόμο ερέκτους είναι το όνομα που δόθηκε σε νεώτερα ανθρώπινα απολιθώματα που βρέθηκαν σε πολλά μέρη σ’ όλο τον κόσμο. Οι παλαιοανθρωπολόγοι αρέσκονται να λένε ότι αυτά ήταν μια πρώτη μορφή ανθρώπων, όμως το μέγεθος και το σχήμα των απολιθωμάτων ταιριάζουν με τη σειρά του Χόμο σάπιενς, τον ανθρωπολογικό όρο για το σύγχρονο άνθρωπο.

Που βρίσκεται η αλήθεια, και τι έχει ανακαλυφθεί στην πραγματικότητα; Εδώ είναι ένας κατάλογος με είδη απολιθωμάτων που θεωρούσαν ή θεωρούνε ότι ανήκουν στον προγονικό άνθρωπο.

    Γίνεται τώρα αποδεκτό ότι η υποτιθέμενη σκυφτή στάση ήταν λόγω μιας ασθένειας και ότι ο Νεάντερταλ είναι στην πραγματικότητα μόνο μια παραλλαγή του ανθρώπινου είδους. Οι Νεαντερτάλιοι κατοικούσαν σε περιοχές της γης που ήταν καλυμμένες από χιόνι και πάγο κατά τη διάρκεια της Εποχής των Παγετώνων (ναι, φαίνεται ότι υπήρχε μια τέτοια, αν και δεν διήρκεσε εκατομμύρια χρόνια) και έτσι υπέφερε από διαιτητική ανεπάρκεια εκτός από το ότι ζούσε κάτω από εξαιρετικά σκληρές συνθήκες. Πιστεύεται ότι ήταν ραχιτισμός—που προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης D που κάνει τα κοκάλα μαλακά και επιρρεπή στο να λυγίζουν και επιφέρει αλλαγή της διάρθρωσή τους—μαζί με σοβαρή αρθρίτιδα, που προκάλεσε την παραμόρφωση στους πολλούς Νεαντερνταλικούς σκελετούς που ανακαλύφθηκαν σ’ όλο τον κόσμο.

Ραμαπίθηκος: Που κάποτε πολλοί τον θεωρούσαν σαν τον πρόγονο των ανθρώπων, τώρα έχει γίνει γνωστό ότι ήταν ένα εκλιπόν είδος ουραγκοτάγκου (ενός πιθήκου που βρίσκεται στην Νοτιοανατολική Ασία).

Εωάνθρωπος (άνθρωπος του Πιλτντάουν): Αυτός ήταν μια απάτη βασισμένη σ’ ένα κρανίο ανθρώπου και σ’ ένα σαγόνι ουραγκοτάγκου. Για 40 χρόνια το διαφημίζανε εκτεταμένα σαν τον εκλιπόντα κρίκο. Επειδή μερικοί εξελικτικοί είναι τόσο ανυπόμονοι να βρούνε απόδειξη για τις θεωρίες τους, συχνά εναγκαλίζονται απάτες όπως και αυτή και άλλες, και τις αποδέχονται χωρίς την αρμόζουσα κριτική έρευνα.

Εσπεροπίθηκος (άνθρωπος της Νεμπράσκα): Το μοντέλο για τον άνθρωπο της Νεμπράσκα βασίστηκε σ’ ένα είδος γουρουνιού που τώρα ζει στην Παραγουάη.

Αυστραλοπίθηκος: Διάφορα είδη αυτού έχουν διακηρυχθεί πολλές φορές σαν οι πρόγονοι του ανθρώπου. Ο Αυστραλοπίθηκους αφρικάνους κάποτε διαφημιζόταν σαν ο εκλιπόν κρίκος, αν και δεν θεωρείται άλλο πια από τους εξελικτικούς ότι είναι απ’ το ίδιο γενεαλογικό δέντρο από τον πίθηκο προς τους ανθρώπους. Είναι πολύ όμοιος με τον πίθηκο, και πολλοί επιστήμονες τώρα αποδέχονται ότι είναι απλώς ένα εξαφανισμένο είδος πιθήκου. Ο Αυστραλοπίθηκος αφαρένσις (Λούσυ) προτείνεται ακόμη σαν ένας πιθανός πρόγονος. Ωστόσο, λεπτομερείς μελέτες του έσω ωτός, κρανίων, και οστών έχουν προτείνει ότι η Λούσυ και το είδος της δεν είχε πάρει πορεία για να γίνει άνθρωπος. Μπορεί να περπατούσαν πιο όρθια από τους περισσότερους πιθήκους, αλλά όχι με τον ανθρώπινο τρόπο. Ο Αυστραλοπίθηκους αφαρένσις είναι κατά πολύ όμοιος με τον πυγμαίο χιμπαντζή. Στην πραγματικότητα, οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι αυστραλοπίθηκοι είναι πολύ πιο διαφορετικοί από τους σύγχρονους Αφρικάνικους πιθήκους και ανθρώπους απ’ όσο διαφέρουν οι δύο τελευταίοι ο ένας από τον άλλο. Δεν είναι μια ενδιάμεση μορφή, αλλά μια μοναδική.

Χόμο χαμπίλις: Υπάρχει μια αυξανόμενη ομοφωνία ανάμεσα στους περισσότερους παλαιοντολόγους ότι αυτή η κατηγορία στην πραγματικότητα περιλαμβάνει τμήματα και κομμάτια από διάφορους άλλους τύπους, όπως από τον Αυστραλοπίθηκο και τον Χόμο ερέκτους. Είναι λοιπόν μια “άκυρη ταξινομική μονάδα.” (Μια ταξινομική μονάδα είναι μια κατηγορία οργανισμών στην επιστήμη της Ταξινομίας.) Με άλλα λόγια, ποτέ δεν υπήρξε κάτι παρόμοιο όπως ο Χόμο Χάμπιλις.

Χόμο ερέκτους: Πολλά λείψανα αυτού του είδους έχουν βρεθεί σ’ όλο τον κόσμο. Ο Πιθηκάνθρωπος (άνθρωπος της Ιάβας) και ο Σινάνθρωπος (άνθρωπος του Πεκίνου) και οι δύο ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία. Τα δείγματα του Χόμο ερέκτους είναι μικρότερα από το μέσο άνθρωπο σήμερα, με ένα κατάλληλα μικρότερο κεφάλι και κρανιακή κοιλότητα όπου ταιριάζει ο εγκέφαλος. Ωστόσο, το μέγεθος του εγκεφάλου είναι μέσα στα όρια των σύγχρονων ανθρώπων. Μελέτες του μέσου ωτός έχουν δείξει ότι ο Χόμο ερέκτους ήταν ακριβώς όπως εμείς. Λείψανα έχουν βρεθεί στα ίδια γεωλογικά στρώματα και σε μεγάλη εγγύτητα με τον συνηθισμένο Χόμο σάπιενς (το σύγχρονο άνθρωπο), υποδεικνύοντας ότι ζούσανε μαζί. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι διακυμάνσεις στο μέγεθος του εγκεφάλου ανάμεσα στο Χόμο σάπιενς φαίνεται να μην έχουν συσχέτιση με τη διανοητικότητα, κι έτσι ο Χόμο ερέκτους δε θα ήταν ένας χαζός, κτηνώδης άνθρωπος των σπηλαίων όπως είχαν υπαινιχθεί στο παρελθόν.  

Η στατιστική ανάλυση που διεξήχθη από τους εξελικτικούς επιστήμονες Γουντ και Κόλαρντ σε έξη κρίσιμα χαρακτηριστικά έξη διαφορετικών δειγμάτων αυστραλοπιθήκων και ανθρωπίδων που υποστηρίζονταν ότι ήταν μεταβατικές μορφές από τους “πρώτους προγόνους” προς τον Χόμο σάπιενς κατέληξαν σε ένα μόνο δείγμα που θα μπορούσε να παρουσιάσει ένα μοναδικό ενδιάμεσο χαρακτηριστικό. Τα χαρακτηριστικά που μελετήθηκαν ήταν το μέγεθος του σώματος, το σχήμα του σώματος, η κίνηση, τα σαγόνια και τα δόντια, η ανάπτυξη και το μέγεθος του εγκεφάλου. Το μόνο χαρακτηριστικό που θα μπορούσε να είχε ερμηνευτεί σαν ένα ενδιάμεσο χαρακτηριστικό ήταν το μέγεθος του εγκεφάλου ενός δείγματος ενός Χόμο ερέκτους. Όμως όπως ήδη προαναφέραμε, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι αυτή η διακύμανση ταιριάζει μέσα στο φάσμα μεγεθών εγκεφάλων του Χόμο σάπιενς.1

Τα τυπικά επιστημονικά βιβλία διδασκαλίας δείχνουν μια ακολουθία από ένα πρωτεύον θηλαστικό με πιθηκοειδές βάδισμα, που συνεχίζει σε μορφές που γίνονται προοδευτικά πιο μεγάλες, πιο δίποδες, και πιο ευφυείς, καταλήγοντας στους σύγχρονους ανθρώπους. Τα επιστημονικά στοιχεία δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Σε τελική ανάλυση δεν υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία απολιθωμάτων που να δείχνουν ότι ο άνθρωπος είναι προϊόν της εξέλιξης. Οι εκλιπόντες κρίκοι είναι ακόμα εκλιπόντες επειδή απλώς δεν υπάρχουν.

 
Wood, B. and Collard, M., The human genus, Science 284(5411):65–71, 1999.

Επόμενο Κεφάλαιο >>

[ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ] [ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ]

Copyright © 2000 Aurora Production